Aan de Schermerslaan staat de zusterflat. Een appartementencomplex van 7 verdiepingen hoog. Projectontwikkelaar Lisman en Lisman uit Zeist wil links hiervan, richting de Oude Arnhemseweg een tweede appartementencomplex met 53 appartementen bouwen. Er ligt sinds 2018 een principebesluit waarin onder voorwaarden van gemeente doorgang een grote kans van slagen heeft. Gezien het karakter van het Sanatorium en het Sanatoriumbos/terrein en kans op verhoogde parkeerdruk volgt BBD dit dossier dan ook op de voet. Eerst even een stap terug in de tijd.
Geschiedenis
Eind jaren 1920, begin jaren ’30 werden de woningen aan de zuidzijde van de Burgemeester Patijnlaan gebouwd. Zij konden nog paar jaar genieten van mooi uitzicht op het Sanatoriumbos aan de overkant tot de noordzijde half jaren ’30 ook werd bebouwd. Op dat moment grensden de achtertuinen van laatstgenoemde woningen aan het bos. De strook die vroeger ookwel Het Vak genoemd werd.
Hier prachtig te zien op een foto van het NIMH. En hier nog een van het hoekje waar het over gaat. Zie ook hoe de Sionskerk nog ontbreekt! Oud buurtbewoner Peter van der Werf (noordzijde B. Patijnlaan tegenover Sionskerk (die er toen nog niet was) memoreerde in een interview in 2024 nog dat hij over de schutting in de achtertuin klom en zo het bos in ging met vriendjes. Menigmaal kregen ze tuinman Toxopeus achter zich aan en dan vluchtten ze in de bomen tot hij weer wegging.
1972: Bouw zusterflat t.b.v. personeel Sanatorium
In de jaren ’70 van vorige eeuw werd de Schermerslaan aangelegd en zien we de Zusterflat en de lage flats van RK Zeist (NabijWonen) terug. Er moest ruimte worden gecreëerd voor de Schermerslaan en het fietspad ernaast. Zo werd de oude directeurswoning (1903) gesloopt en verdween ook Paviljoen 4 (Damespaviljoen 3e klasse, 1905, hier nog een foto) dat op de plek stond waar nu de zusterflat staat. Overigens was er wel een subtiele voorloper van de Schermerslaan! Een pad op eigen terrein van het Sanatorium om de verschillende paviljoenen en bijgebouwen met elkaar te verbinden, Roodhuyzenlaan, hier op foto te zien.
De ‘zusterflat’ was een personeelsflat (7-hoog), in 1972 gebouwd met restaurant in de parterre. De oprijlaan naar het Sanatorium is afgeknot en gaat nu rechtstandig naar de Oude Arnhemseweg. Het groene Engelse park karakter is nog enigszins behouden. In 1984 is de zusterflat aan de firma Lisman verkocht die er een appartementencomplex van maakte met 99 appartementen. Meer geschiedenis op de site van Stichting Behoud Sanatoriumbos.
2017/2018: Plannen Lisman voor 53 appartementen
Op bovenstaande foto van het Kadaster zie je het perceel in het bezit van vastgoedbedrijf Lisman & Lisman, bekend van o.a. de ontwikkeling van het complex in Vollenhove. De zusterflat is ook van hen. Het betreft Schermerslaan 1-155. Links van de zusterflat in het oranje vak is nog ruimte en daar is Lisman voornemens een appartementencomplex bestaande uit 53 appartementen neer te zetten.
Eind 2017 heeft Lisman & Lisman bij de gemeente een principeverzoek ingediend bij de gemeente t.a.v. dit plan. Zo’n verzoek is informeel en bedoeld om de haalbaarheid te toetsen. Is de Gemeente in principe bereid mee te werken aan de plannen? Het College van B&W nam een principebesluit (PDF, 2 okt 2018) om hier in principe aan mee te werken (niet te verwarren met formeel toestemming) indien er aan een aantal voorwaarden werd voldaan. In het kort:
- Niet hoger dan 7 bouwlagen, net als de zusterflat
- Compensatie van alle te kappen bomen
- Onderzoek parkeerdruk en indien blijkt dat het niet afdoende is hier oplossing voor te verzinnen
- Betrekken omwonenden / buurt
De volledige uitwerking kan je lezen in het besluit. Door het bouwbesluit is de minimale hoogte van plafonds verhoogd en valt het pand 2 meter hoger uit. Verder opvallend dat door de hoge woningnood en de druk op nieuwbouw de gemeente aangeeft in principe via een Wabo-projectbesluit het bestemmingsplan verder aan te willen passen zodat woningbouw er mogelijk is. Nota bene: Sinds 1 januari 2024 is de Wabo overgegaan in de nieuwe Omgevingswet.
Lisman en Lisman heeft twee dagen hierna een brief gestuurd aan de buurt over de bouwplannen (waar formeel dus nog geen toestemming voor was). Deze brief is (nog altijd) in ons bezit en valt hier te lezen. Op zich een herhaling van het principeverzoek&besluit waarbij de druk op de woningmarkt als argument wordt opgevoerd en de Gemeente Zeist, voor de snelle lezer, al helemaal om lijkt te zijn. Maar akkoord, goed dat ze de buurt informeren!
Eind oktober 2018, na de brief, zijn diverse stichtingen zoals SBZ, SMZ en StBehSB gaan kijken en hebben aanvullende voorwaarden richting Lisman opgesteld over groen, zichtbaarheid en parkeerdruk.
Stand voorjaar 2025
In het meerjarenplan van de Gemeente t.b.v. 2024 zien we de gemeente rekening houden met de plannen, maar ook hier ligt het initiatief bij Lisman en betekent dit geen groen licht.
Velen ogen kijken mee
Zowel de BBD als Stichting Beter Zeist, Stichting Behoud Sanatoriumbos, andere belangenorganisaties en omwonenden volgen het op de voet. Ja, de druk op meer woningen in Zeist is groot, maar het karakter van het Sanatoriumterrein en groen is ook een groot goed. We zijn in gesprek met zowel Gemeente als Lisman en Lisman. Voorlopig hoeven we het luchtafweergeschut uit de meidagen van 1940 bij de ingang van de rechter oprijlaan nog niet terug te plaatsen 😉
Links
- Bestemmingsplan Sanatoriumbos 2015 (bestemming: bos)
- Informatie op Kadaster
- 2024; Meerjarenplan Zeist met o.a. Schermerslaan
- Geopad wandelroute over het terrein
- 2018; infobrief omwonenden
- Projectsite gemeente (is al tijdje offline, maar archive.org heeft hem nog! Wel even scrollen naar beneden)